Kopalnia "Karolina" zagrożeniem dla Poleskiego Parku Narodowego

'Tereny zagrożone przez plany wydobywcze to jeden z najcenniejszych przyrodniczo fragmentów Polski i Europy. Objęte są ochroną w prawie krajowym, europejskim oraz na mocy międzynarodowych konwencji. To obszar uznany przez UNESCO za Międzynarodowy Rezerwat Biosfery' - przypomina lubelskie Towarzystwo dla Natury i Człowieka, które przygotowało petycję. 

Kopalnię - w powiecie włodawskim, a dokładnie na terenie gminy Hańsk, chce wybudować firma Balamara, która otrzymała od Ministerstwa Środowiska, koncesję na poszukiwania złóż węgla kamiennego. 

Według firmy, pozyskiwanie węgla następowałoby tzw. metodą 'upadową' czyli bez budowy szybów i chodników. Sam zakład górniczy - znajdowałby się pod ziemią, w okolicach dawnego wysypiska śmieci w Hańsku i nie stanowiłby zagrożenia dla okolicznej przyrody. 

Jak czytamy w apelu Towarzystwa dla Natury i Człowieka:

Poleski PN, w tym przede wszystkim należące do niego Bagno Bubnów jest jednym z 10 najważniejszych miejsc występowania wodniczki - najrzadszego ptaka wędrownego Europy. Bagno Bubnów leży zaledwie ok 2 km od planowanej kopalni. 

Występowanie setek rzadkich i zagrożonych gatunków roślin i zwierząt oraz podmokłych środowisk związane jest z delikatnymi stosunkami wodnymi. Budowa i eksploatacja kopalni węgla oznaczałaby długofalową drastyczną ingerencję w zasoby wodne stanowiące podstawę zachowania przyrody Poleskiego Parku Narodowego i sąsiednich terenów. Uderzyłaby także w rolnictwo i turystykę regionu.

Energetyka węglowa to przemysł schyłkowy, który – z uwagi na rosnącą rolę ochrony klimatu i dbałości o stan powietrza – nie ma przed sobą długich perspektyw. Nawet jeśli funkcjonowanie kopalni przyniosłoby na pewien czas pewien impuls ekonomiczny dla regionu, to środowiskowe i społeczne negatywne skutki byłyby bagażem, który obciąży następne pokolenia na okres znacznie dłuższy, niż trwać będzie wydobycie węgla. Wielu z tych skutków nie da się odwrócić.

Apel możecie podpisać tu: Nie dla kopalni węgla w sąsiedztwie Poleskiego Parku Narodowego

O sprawie pisaliśmy już w kwietniu br.: Balamara zniszczy Poleski Park Narodowy? Mieszkańcy protestują przeciwko powstaniu kopalni

Sprawa ma już światowy wydźwięk.

Rezolucja IMCG do Polski w sprawie planów wydobycia węgla kamiennego zagrażających obszarowi Ramsar „Poleski Park Narodowy“

The International Mire Conservation Group (IMCG - Międzynarodowa Grupa Ochrony Torfowisk) to organizacja o światowym zasięgu zrzeszająca specjalistów w zakresie ekosystemów bagiennych (torfowiskowych), zwłaszcza pod kątem ich ochrony. W dniu 31 sierpnia 2018 w Utrechcie w Holandii odbyło się Walne Zgromadzenie IMCG z udziałem członków z 23 krajów i 6 kontynentów, na którym przyjęto poniższą rezolucję.

"W czasie Walnego Zgromadzenia członków, które odbyło się w 2010 roku w Polsce, w Goniądzu, IMCG wyraziło uznanie dla osiągnięć Polski w zakresie identyfikacji wartościowych torfowisk i włączenia ich do sieci Natura 2000 oraz systemu obszarów chronionych. Wyraziliśmy również nadzieję, że te podstawy prawne ochrony torfowisk zostaną właściwie wdrożone. Nasi delegaci zwrócili wówczas szczególną uwagę m.in. na bagna regionu Polesia, odwiedzone podczas sympozjum terenowego i uznane za miejsca o wyjątkowych walorach przyrodniczych. W ostatnim czasie jednak dotarły do nas informacje o zagrożeniach tych ekosystemów wynikających z planów rozpoczęcia wydobycia węgla kamiennego na obszarze Polesia. Poprzez niniejszą rezolucję, IMCG pragnie wyrazić swoje najgłębsze zaniepokojenie oraz prosi rząd Polski o ponowne rozważenie tych planów.

Bagna regionu Polesia (województwo lubelskie, południowo-wschodnia Polska) są w skali międzynarodowej znane jako wyjątkowo dobrze zachowane mokradła, zasiedlone przez wiele zagrożonych gatunków roślin i zwierząt. Obszar ten jest chroniony polskim prawem jako Poleski Park Narodowy, a międzynarodowy status ochronny nadają mu: Rezerwat Biosfery UNESCO, Obszar Ramsar (Obszar wodno-błotny o międzynarodowym znaczeniu), Ważna Ostoja Ptaków i Różnorodności Biologicznej (IBBA) oraz kilkanaście ostoi Natura 2000. Spośród nich, chcemy szczególnie zwrócić uwagę na Bagno Bubnów, (Ostoja Natura 2000, 2344 ha), jedno z największych w Europie dobrze zachowanych torfowisk alkalicznych, zamieszkałe przez 3-4% populacji lęgowej zagrożonej globalnie wodniczki (Acrocephalus paludicola) oraz żywotne populacje wielu narażonych na wyginięcie gatunków roślin, między innymi gnidosza królewskiego (Pedicularis sceptrum-carolinum), brzozę niską (Betula humilis) oraz 13 gatunków storczyków. Wyjątkowa różnorodność biologiczna tego miejsca wynika z jego geologicznych i eko-hydrologicznych uwarunkowań, niemal niezaburzonych przez prace melioracyjne. Niestety, wskutek zezwolenia na prace poszukiwawcze złóż węgla, wydanego w 2018 roku przez Głównego Geologa Kraju, prace wydobywcze mogą rozpocząć się zaledwie kilka kilometrów od Bagna Bubnów. Według naszej najlepszej wiedzy, nie uda się uniknąć wpływu takich działań wydobywczych na regionalne warunki wodne, co doprowadzi do degradacji warunków ekohydrologicznych na torfowiskach w zasięgu prac wydobywczych. W związku z powyższym, czujemy się w obowiązku poinformować polskie władze oraz społeczność międzynarodową o bardzo wysokim ryzyku zniszczenia unikalnych siedlisk bagiennych w przypadku realizacji opisanych planów.

W uzupełnieniu do zagrożeń różnorodności biologicznej, chcemy podkreślić znaczenie opisywanej sprawy w kontekście ochrony klimatu. Torfowiska są najbardziej efektywnymi magazynami węgla lądowej biosfery. Jeśli jednak torfowiska zostają odwodnione, węgiel zakumulowany w torfie przez tysiące lat funkcjonowania ekosystemu bagiennego uwalnia się do atmosfery jako dwutlenek węgla, potęgując globalne ocieplenie. Jako stowarzyszenie specjalistów, którym bliska jest troska o stan przyrody i środowiska człowieka, potępiamy zarówno narażanie na zniszczenie wielkich niezaburzonych ekosystemów bagiennych, jak i eksploatację nowych złóż węgla w czasach narastających katastrof klimatycznych spowodowanych emisją gazów cieplarnianych z paliw kopalnych. Apelujemy do polskiego rządu, jako sygnatariusza Porozumienia Paryskiego z 2015 roku oraz gospodarza 24. Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu, by powstrzymał wydobycie węgla na Polesiu i zapewnił ochronę bagien na tym obszarze i w pozostałych częściach Polski, wypełniając międzynarodowe zobowiązania. Oferujemy pomoc polskiemu rządowi oraz władzom regionalnym w poprawie ochrony bagien - jako miejsc o szczególnym znaczeniu dla różnorodności biologicznej i podtrzymania integralności biosfery."