W Stołpiu, tuż obok wieży, archeolodzy odnaleźli nową budowlę sakralną!

Badacze twierdzą, że obiekt powiązany jest z bijącym tam źródłem - miejscem prawosławnego kultu.

To budowla kamienno-ceglana, związaną historycznie z wieżą - kapliczka przy źródle z XIII wieku. Takie budowle są niezwykle rzadkie na naszym terenie.

Cerkiewny zespół stołpijski to kamienno-drewniany obiekt wzniesiony na początku XIII stulecia na trudnym, bagiennym gruncie. Na chwilę obecną badania potwierdziły wykorzystanie w Stołpiu cegieł palcówek - to identyczny budulec, z którego wzniesiono w Chełmie rezydencję Daniela Halickiego (1201 – 1264) – władcy Rusi Halicko-Włodzimierskiej. Zespół Stanisława Gołuba pobrał próbki wody ze źródła, które podda szczegółowej analizie. Archeolodzy planują wykonanie wytycznych dla konserwatora zabytków i projektantów celem odtworzenia obiektu, a po jego rekonstrukcji udostępnienia mieszkańcom i turystom. Do końca października planują odczopować źródło nazwane roboczo Źródłem Anny.

Według profesora Andrzeja Buko z Polskiej Akademii Nauk, który przeprowadził tam badania w latach 2003-2005, zespół w Stołpiu wzniesiono na początku XIII w. Osiadła w niej, ok. 1220 r., matka Daniela Halickiego – wielka księżna Eufrozyna. Córka cesarza bizantyjskiego Izaaka II Angelosa ok. 1219 r. miała przyjąć postrzyżyny mnisze z imieniem Anna. Oprócz funkcji rezydencjonalnej wielkiej księżnej obiekt pełnił rolę zaplecza prawosławnego monasteru w Spasie-Podgórzu. Po śmierci Eufrozyny budowla w Stołpiu zmieniła swoje przeznaczenie na obiekt militarny położony na skraju Księstwa Halicko-Włodzimierskiego. 

za cerkiew.pl